ปัจจุบัน ระบบโลจิสติกส์ แสดงให้เห็นว่าเป็นหนึ่งในกำลังหลักในด้านการบริหารธุรกิจอย่างมากเพราะทุก ๆ กิจกรรมที่มีการซื้อ – ขายสินค้าจะต้องมีโลจิสติกส์เข้ามาเกี่ยวข้องด้วยเสมอ แม้มีการใช้คำนี้บ่อยครั้ง แต่ทว่าเมื่อสอบถามถึงความหมายกลับไม่มีผู้ใดให้คำตอบได้ รวมถึงประโยชน์ที่ได้รับนอกจากเป็นแค่การส่งของเท่านั้น เมื่อแค่การส่งของไม่สามารถตอบโจทย์ปัญหาทางธุรกิจได้ จึงเกิดการเรียนการสอนขึ้นในหลักสูตรการศึกษาว่าแท้จริงแล้ว การขนส่งโลจิสติกส์ มีความสำคัญอย่างไร ทำไมต้องมีหลักสูตรการเรียนกันด้วยและเรียนจบแล้วสามารถไปต่อยอดความรู้หรือประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ได้อย่างไร เพื่อให้เกิดการเข้าใจของระบบโลจิสติกส์ว่ามีประโยชน์อย่างไร เกี่ยวข้องกับใครบ้าง มีข้อมูลให้ติดตามดังต่อไปนี้
ความหมายที่แท้จริงของคำ ๆ นี้คืออะไร
การขนส่งโลจิสติกส์ คือ กระบวนจัดการด้านการจัดส่งสินค้าไม่เพียงแต่ตัวสินค้าเท่านั้น แต่หมายรวมถึงข้อมูลที่เกี่ยวข้องทั้งหมดจากต้นทางผู้ผลิตไปยังปลายทางผู้รับ ขึ้นอยู่กับว่าผู้ส่งและผู้รับอยู่ช่วงใดของห่วงโซ่ธุรกิจ เช่น ผู้จำหน่ายวัตถุดิบกับผู้ผลิต ผู้ผลิตกับร้านค้าส่ง ร้านค้าส่งกับร้านค้าปลีก และร้านค้าปลีกสู่มือผู้บริโภค เพื่อให้เป็นการเข้าใจระบบโลจิสติกส์เสียใหม่ เพราะไม่ใช่แค่การส่งสินค้าอย่างเดียวหากแต่รวมถึงการเลือกหีบห่อ พื้นที่ในการจัดเก็บ อายุในการจัดเก็บ ข้อมูลต่าง ๆ ที่ไปพร้อมกับสินค้าไม่ว่าจะเป็นรหัสสินค้า QR Code จำนวน รายชื่อสินค้า ที่อยู่ เบอร์โทร วันเวลา สถานที่ในการจัดส่ง ล้วนแล้วแต่มีความสำคัญและเกี่ยวข้องกับระบบโลจิสติกส์ทั้งหมด เมื่อได้กล่าวเช่นนี้แล้วหวังว่าคงทำให้หลายคนสนใจที่จะเรียนรู้ระบบนี้แล้วว่ามันคืออะไร และมีประโยชน์อย่างไรกันแน่
ศาสตร์ที่ใช้แนวคิด การขนส่งโลจิสติกส์ มี 3 ศาสตร์ใหญ่ ๆ ที่นำมาซึ่งการเรียนการสอนในระดับอุดมศึกษาซึ่งแตกต่างกันออกไปมีดังนี้
- การบริหารธุรกิจ เป็นศาสตร์ที่รวบรวมองค์ประกอบหลาย ๆ ส่วนที่เกี่ยวข้องเข้ามาทำงานร่วมกันทั้งด้านการขาย การวางแผน จัดซื้อและอื่น ๆ โดยแนวคิดนี้เน้นไปที่การขนส่งระหว่างประเทศเป็นหลัก เพราะนอกจากตัวสินค้าแล้วยังมองไปถึงภาษีการนำเข้า-ส่งออก กฎหมายระหว่างประเทศ ค่าโสหุ้ย เป็นต้น เพื่อใช้เป็นข้อมูลในการดำเนินธุรกิจต่อไป
- วิศวกรรมศาสตร์ จะเน้นไปในเรื่องของการเคลื่อนย้ายหรือหลักการไหลของกระบวนเป็นหลัก ในที่นี้หมายถึง การเคลื่อนย้ายอย่างไรให้สิ้นเปลืองงบประมาณ พลังงานและเวลาน้อยที่สุด เช่นการเคลื่อนย้ายจากจุด A ไป จุด B จะต้องใช้เครื่องมืออะไรในการขนย้าย มีวัสดุกีดกั้นหรือไม่ ถ้ามีทำอย่างไร หรือแม้แต่การคำนวณน้ำหนักของสินค้าว่าต้องขนส่งทางบก ทางเรือหรือทางอากาศเพื่อให้องค์กรได้ประโยชน์สูงสุด
- การจัดการสารสนเทศ การนำระบบปฏิบัติการมาใช้ในการประมวลผลและช่วยในการตัดสินใจเพื่อให้เกิดความคล่องตัวในระบบ การขนส่งโลจิสติกส์
ประโยชน์ที่มีต่อองค์กร
ประโยชน์ที่จะได้รับเมื่อได้รู้ถึงความหมายของโลจิสติกส์ไปพอสมควรแล้ว ว่ามีมากน้อยเพียงใด เหตุใดต้องทำการศึกษาและนำมาประยุกต์ใช้ในองค์กร เพื่อให้ได้การบริหารจัดการที่ดี ขจัดปัญหาที่ไม่จำเป็นออกจากกระบวน และได้รับประโยชน์มากที่สุดเท่าที่จะสามารถทำได้
- ลดต้นทุนการผลิตได้อย่างไม่น่าเชื่อ การขนส่งด้วยระบบโลจิสติกส์ที่มีประสิทธิภาพสามารถช่วยลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็นออกจากกระบวนการทำงาน เช่น เมื่อมีการวางแผนงานจะใช้การขนส่งทางเรือหรือทางอากาศ ด้วยขนาดและน้ำหนักของสินค้า เพราะเมื่อได้รับคำสั่งซื้อมา จะต้องเข้าร่วมประชุมทุกฝ่ายเพื่อวางแผนการผลิตและการจัดส่งสินค้าให้ลูกค้าตรงตามกำหนด เมื่อผลิตเสร็จแล้วจะทำการส่งก็ต้องประเมินระยะเวลาในการจัดส่งพร้อมต้นทุนการส่งด้วย เนื่องจากการขนส่งทางเรือจะมีค่าใช้จ่ายถูกกว่าทางอากาศถึงหลายเท่าตัวแต่ช้ากว่ามาก นอกจากนั้นต้องมีการประเมินสภาพแวดล้อมบนเรือด้วยว่า สินค้าเมื่ออยู่บนเรือนาน ๆ จะเกิดสภาวะขึ้นสนิมด้วยหรือไม่ หากมีการวางแผนจัดการดีจะช่วยลดต้นทุนได้อย่างมหาศาลเลยทีเดียว
- โอกาสการเติบโตทางธุรกิจมีมากขึ้น เมื่อค่าใช้จ่ายในการขนส่งลดลงก็จะมีเงินทุนเหลือไว้พัฒนาธุรกิจในส่วนที่ต้องมีการปรับปรุงให้ดีขึ้น เพื่อรองรับคำสั่งซื้อที่มากขึ้นในอนาคต เนื่องจากการจัดส่งสินค้าที่มีคุณภาพ ไม่แตกหัก เสียหายและตรงเวลา อย่างไรเสียลูกค้าก็จะยังใช้บริการเหมือนเดิม เพียงแต่รักษาคุณภาพสินค้าและการจัดส่งที่ตรงเวลาให้ได้ตลอดไป เท่านี้โอกาสการเติบโตทางธุรกิจก็จะมีมากขึ้น
- ช่วยเพิ่มยอดขาย หลังจากที่มีการซื้อขายกับลูกค้ามาสักระยะหนึ่งเป็นที่น่าพอใจแล้ว และลูกค้ามีท่าทีจะสั่งสินค้ามากขึ้นอาจจะติดในเรื่องของราคา ก็ให้องค์กรพิจารณาหลักในเรื่องของ 4P คือ P Promotion โดยอาจจะกำหนด MOQ (Minimum Order Quantity) ในการสั่งสินค้า เช่น หากยอดการสั่งสินค้าถึง MOQ สามารถจัดส่งให้ฟรี! หรือสั่งครบ 10 ชิ้น ฟรีค่าส่ง ทำให้เกิดการกระตุ้นยอดขายได้มากขึ้นซึ่งทางบริษัทก็คงจะมีการบวกราคาค่าส่งลงไปในตัวสินค้าแล้วตั้งแต่กระบวนการผลิต ทำให้ลูกค้ามีความรู้สึกว่าได้ซื้อสินค้าในราคาที่ถูกลง
จากที่กล่าวมาข้างต้นคงจะเห็นแล้วว่า การขนส่งโลจิสติกส์ เป็นเรื่องสำคัญมาก ๆ ในปัจจุบันหากผู้ขายหรือภาคธุรกิจใดไม่ทำการปรับตัวให้ทันยุค โอกาสที่ธุรกิจจะค่อย ๆ ล้มหายไป เพราะถูกคู่แข่งที่มีการปรับตัวพัฒนาและประยุกต์ใช้นำหน้าไปได้สูง เช่น ร้านค้าปลีกระบบเฟรนไชน์ กับ ร้านโชว์ห่วย หรือแม้แต่ธุรกิจที่เป็นของภาครัฐเองคือไปรษณีย์ไทย ซึ่งปัจจุบันมีคู่แข่งเยอะมาก อีกทั้งสาขาย่อยก็พอ ๆ กันกับไปรษณีย์ไทย หรือบางทีอาจจะมากกว่าด้วยซ้ำ
หวังเป็นอย่างยิ่งว่าผู้อ่านคงได้รับความรู้และรายละเอียดต่าง ๆ ของ การขนส่งโลจิสติกส์ เป็นอย่างดีแล้ว สุดท้ายหากองค์กร บริษัททุกแห่งที่ยังมิได้ให้ความสนใจที่จะศึกษาและปรับตัวให้เท่าทันยุคสมัย ขอแนะนำว่าควรหันมาใส่ใจกันได้แล้ว เพราะเมื่อใดก็ตามที่ยังชะล่าใจไม่ยอมปรับตัวก็มีโอกาสที่ธุรกิจจะไม่สามารถเดินหน้าต่อไปได้ มีแต่จะถอยหลังลง อย่ายึดติดกับความสำเร็จในอดีตเพราะไม่เช่นนั้นแล้วจะไม่สามารถสู้บริษัทเกิดใหม่ที่นำระบบบริหารและเทคโนโลยีมาใช้เพื่อการบริหารไม่ได้ สุดท้ายก็ต้องปิดตัวลงไปเพราะไม่สามารถแข่งขันได้ สามารถติดตามบทความเพิ่มเติมได้ ที่นี่..
